Zawór EGR stanowi kluczowy element układu recyrkulacji spalin w samochodach z silnikami wysokoprężnymi. Jego zastosowanie umożliwia ograniczenie emisji szkodliwych gazów cieplarnianych do atmosfery.
Układ recyrkulacji spalin jest montowany we wszystkich współcześnie produkowanych samochodach z silnikami wysokoprężnymi zwanymi potocznie silnikami Diesla. Do jego kluczowych elementów zaliczają się kolektor wylotowy, ssący i właśnie zawór EGR. Zawór EGR łączy oba kolektory. Sterowany jest za pomocą doprowadzonego podciśnienia. W chwili gdy zawór EGR jest otwarty również droga z kolektora ssącego jest otwarta. Oznacza to, że komputerowe sterowanie zaworu EGR pozwala na jego automatyczne zamykanie i otwieranie w momencie, gdy jest to niezbędne.
Na czym polega działanie układu recyrkulacji spalin EGR? Jego zadaniem jest obniżenie emisji niespalonych węglowodorów i tlenków azotu znajdujących się w spalinach silników wysokoprężnych. Ich zawartość zależy od rodzaju mieszanki paliwowej, która w danym momencie jest spalana. W trakcie spalania ubogiej mieszanki paliwowo-powietrznej (za dużo tlenu, za mało paliwa) temperatura silnika jest znacznie wyższa co sprawia, że wyższy jest stopień produkcji tlenków azotu. W przypadku spalania bogatej mieszanki, która zawiera zbyt dużo paliwa, a za mało tlenu produkowane są węglowodory. Oba związki chemiczne są rakotwórcze oraz niezwykle szkodliwe dla atmosfery.
W tym miejscu pojawia się funkcja zaworu EGR, który jest odpowiedzialny za to, aby w określonym momencie spalana była możliwie jak najlepsza mieszanka. W zależności od rodzaju mieszanki komputer zamyka konkretny obieg, co umożliwia na ponowne wprowadzenie wydalonych związków chemicznych. Ponowne wprowadzenie węglowodorów sprawia, że z każdym kolejnym ruchem cylindra ilość tych niezwykle szkodliwych związków chemicznych wyraźnie spada. Niestety, układ recyrkulacji spalin może wykorzystać zaledwie około 20% spalin zawierających węglowodory co sprawia, że jego skuteczność jest ograniczona. Dużo łatwiej jest w przypadku tlenków azotu, które ponowne wprowadzenie do obiegu sprawia, że ślad po nich niemal zupełnie zanika.